Czy to na pewno lęk separacyjny?

Ponieważ ponad połowa moich konsultacji dotyczy problemów separacyjnych psów, postanowiłam wyjść naprzeciw moim klientom i w odpowiedzi na zapotrzebowanie napisać na ten temat posta.

Nie wszyscy opiekunowie psów wiedzą, na czym polega lęk separacyjny (czasem pies dewastuje mieszkanie czy szczeka z innych przyczyn), dlatego postanowiłam dokładniej przybliżyć to zagadnienie.

Pies to bardzo towarzyski zwierzak

Pies, będąc z natury zwierzęciem stadnym, dobrze się czuje, gdy ma wokół siebie inne “osobniki”. Odkąd został udomowiony, spokojnie i pewnie czuje się w towarzystwie swoich właścicieli. Oczywiste jest jednak to, że nie może on towarzyszyć swojemu opiekunowi non-stop, dlatego każdy pies powinien umieć choć przez kilka godzin dziennie spędzać czas sam. Niestety spora część psów źle znosi samotność, odczuwając lęk, który jest niebezpieczny dla ich zdrowia i bywa uciążliwy dla właścicieli oraz sąsiadów.
Taki lęk nazywany jest lękiem separacyjnym i w skrócie ujmując, polega na tym, że pies emocjonalnie nie radzi sobie, gdy zostaje sam. Pojęcie lęku separacyjnego zastępowane jest obecnie określeniem zaburzenia separacyjne, lecz w związku z tym, że potoczna nazwa przylgnęła na dobre do tego typu problemów behawioralnych, pozostanę przy nazwie lęk separacyjny.

Bez względu na to, jak nazwiemy problem związany z niepokojem psa, który odczuwa w samotności, jest to jedno z najczęstszych zaburzeń behawioralnych. Obecnie problem jeszcze bardziej się nasilił. Sytuacja, w jakiej ostatnio znaleźliśmy się spowodowała, że pracujemy i większość czasu spędzamy w domu. Skutkuje to pojawianiem się lęku separacyjnego u psów, które wcześniej go nie miały.
Co więc może świadczyć o tym, że pies źle się czuje pozostawiony sam w domu?

Proszę nie zostawiaj mnie, bo… – objawy lęku separacyjnego

Każdy psiak może przejawiać swój niepokój związany z samotnością w różny sposób. Jest jednak kilka charakterystycznych objawów, które mogą świadczyć o lęku separacyjnym. Do najczęściej spotykanych należą:

  • wokalizacja — wszelkie odgłosy wydawane przez psa: wycie, szczekanie, skomlenie, ujadanie;
  • niszczenie — drapanie drzwi i ścian czy też niszczenie mebli i gryzienie przedmiotów;
  • nerwowe bieganie i ciągła obserwacja otoczenia;
  • załatwianie potrzeb fizjologicznych w domu;
  • samookaleczenia np. wylizywanie łap, gryzienie ogona;
  • zaprzestanie picia i jedzenia, co może prowadzić do niebezpiecznego odwodnienia;
  • apatia — objaw bardzo trudny do zaobserwowania, który może być oznaką długotrwałego stresu prowadzącego do choroby.

Wymienione powyżej symptomy pojawiają się podczas nieobecności właściciela, który najczęściej zauważa ich skutki po powrocie do domu. Jednak o tym, że pies cierpi na lęk separacyjny, świadczą przede wszystkim objawy, które pojawiają się w jego obecności. Do takich zaburzeń zachowania należą:

  • chodzenie za Panią/ Panem krok w krok — pies nie pozostaje sam w pomieszczeniu;
  • częste domaganie się uwagi właściciela — wszelkie zaczepki, proszenie, skomlenie, przynoszenie zabawki;
  • ciągłe pozostawanie w stanie czuwania — brak głębokiego, relaksującego snu;
  • okazywanie niepokoju, gdy właściciel przygotowuje się do wyjścia;
  • agresywne zachowania — okazywane podczas wychodzenia właściciela z domu;
  • nadmierna ekscytacja przy powitaniu opiekuna — sikanie, skomlenie.

Jeśli Twój pupil wykazuje niepożądane zachowania podczas Twojej obecności, to najprawdopodobniej cierpi z powodu lęku separacyjnego. Natomiast, gdy pies zachowuje się niewłaściwie tylko podczas samotnego pobytu w domu, należałoby zastanowić się nad inną przyczyną.

Kiedy Pana nie ma w domu, to jesteśmy niegrzeczni…

Bywa też tak, że zachowania, które są objawami lęku separacyjnego, nie są nim, lecz mają inną przyczynę. Dlatego, gdy podejrzewamy u naszego pupila problem związany z separacją, musimy wyeliminować inne powody niepożądanego zachowania. Przeanalizujmy więc jeszcze raz niepokojące objawy:

wokalizacja — pies może być głośny z kilku przyczyn. Szczekaniem reaguje, gdy broni swojego terytorium, “odpowiada na wołania innych psów” lub boi się odgłosów remontu;

niszczenie — bardzo często wynika ze zbyt małej ilości ruchu oraz stymulacji umysłowej. Psy, które pozostają same przez wiele godzin, zaczynają się nudzić i po prostu szukać okazji do zabawy. Czasem też niszczenie ma związek z lękiem np. przed burzą;

samookaleczenia — mogą świadczyć o zaburzeniach kompulsywnych lub o stanie chorobowym (np. alergia);
nerwowe bieganie i ciągła obserwacja otoczenia — podobnie jak niszczenie może wynikać z niezaspokojonej potrzeby aktywności;

załatwianie potrzeb fizjologicznych w domu — może występować z powodu problemów trawiennych lub urologicznych, strachu i zachowań terytorialnych;

zaprzestanie picia i jedzenia — bywa objawem choroby;

apatia — podobnie jak odmawianie pożywienia może sygnalizować ból i chorobę.

Zanim udamy się na terapię behawioralną z powodu lęku separacyjnego, należy wyeliminować inne przyczyny problemowego zachowania. Ważne jest, więc aby zadbać o aktywność i stymulację naszego psa poprzez ruch i zabawę. Istotne jest także, by pies otrzymywał zbilansowane pożywienie bez substancji, które mogą powodować alergie i problemy trawienne. Jeżeli natomiast mimo właściwego zaspokojenia potrzeb psa problemy nadal się utrzymują, przydatna może być kamera. Zarejestrowany obraz i dźwięk dostarczy nam informacji, co pies robi, gdy tego nie widzimy.
Jeżeli obserwacja zachowania naszego psa potwierdzi, że występuje u niego lęk separacyjny, należy niezwłocznie zgłosić się do behawiorysty. Podczas konsultacji psi terapeuta przeprowadzi wnikliwy wywiad, na podstawie którego określi przyczyny problemów związanych z separacją.
Przyczyn lęku separacyjnego jest wiele, a prawidłowe ich określenie jest istotne w doborze postępowania terapeutycznego.

Często nuda psa mylona jest przez opiekunów z lękiem separacyjnym

 

2 myśli na temat “Czy to na pewno lęk separacyjny?

  1. Mam problem.z moimi zwierzaki.
    Sunia mieszaniec husky i mix labradora.
    Obecnie ma 3 lata.
    Podejrzewam lęk separacyjny. Nie chce zostawać sama i wtedy wszystko niszczy, kazde legowisko pogryzione , wydalony kosz że śmieciami, wszystkie zabawki pogryzione.
    Stosuje matę duchową i coś w rodzaju Kong ale to działa chwilę.
    Dodam że zdarzają się dni kiedy nic nie zniszczy???
    Złotem problem polega na ul że sika na każde posłanie psa A czadem również na póki z butli, a zdarzyło się że naikała na szafkę w kuchni.
    Zwierzaki się średnio dogadają, czadem mam wrażenie że są o siebie zazdrosna.
    Zapytam ile kosztuje konsultacje?

    1. Trudno na pewno stwierdzić, czy zachowanie Pani suczki wynika z problemów separacyjnych czy jakichś innych powodów. Podczas konsultacji postaram się ustalić przyczynę takiego zachowania i ustalę plan terapii. Konsultacja online (przez skype, Whatsapp, Maessenger lub telefon) kosztuje 130 zł. Konsultacja stacjonarna (jeżeli mieszka Pani na terenie Śląska) kosztuje 180 zł. Szczegóły znajdzie Pani w zakładce konsultacje behawioralne, cennik, kontakt. Pozdrawiam.

Dodaj komentarz